In mijn eerdere blogs heb ik regelmatig aandacht besteed aan de positionering van de school en de rol die zij in haar omgeving vervult. Ouders en leerlingen zijn voor scholen de meest belangrijke doelgroep. Er is veel onderzocht op het gebied van ouderbetrokkenheid en samenwerking met ouders. Met ouders kunnen scholen goede oplossingen bedenken voor leerlingendaling.
Werven en binden
Bij leerlingendaling krijgt het op een goede manier werven en binden van ouders en leerlingen op scholen vaak extra aandacht. Leerlingendaling kan flinke gevolgen hebben voor de kwaliteit van het onderwijs en de continuïteit van een school. In samenwerking met Yvonne Groenendijk van Y-Challenge heb ik een case study uitgevoerd naar de communicatie en samenwerking met ouders vanuit het organisatieperspectief van de school en deskundigheidsbevordering. Een vijftal schoolbesturen en scholen in het primair onderwijs in zuidwest Nederland heeft hun ervaringen gedeeld. Steeds meer scholen zoeken naar manieren om de communicatie en samenwerking met ouders effectief vorm te geven. Scholen en ouders willen het beste voor hun kind. De prestaties en het welzijn van het kind worden door de school en de ouders vanuit een verschillende invalshoek gevolgd. Openheid, gelijkwaardigheid en afspraken nakomen, lijken belangrijke aspecten voor de schoolomgeving. Kinderen kunnen zich in zo’n schoolomgeving veilig ontwikkelen. De resultaten van de case study en de aanbevelingen hebben wij in een e-paper beschreven in de vorm van een leidraad en een voorstel voor begeleiding, training en ontwikkeling. Het e-paper is gratis en vrijblijvend voor u beschikbaar.
Samenwerken in een complexe samenleving
De communicatie en samenwerking met ouders bevindt zich in een complexe context. De school vervult een belangrijke plaats in de samenleving. Naast het opvoeden wordt het ontwikkelen, leren en de zorg voor kinderen door zowel de meeste scholen als ouders als het belangrijkste gezien wat je kinderen zou kunnen bieden. Scholen kijken steeds vaker naar wat er in de omgeving gebeurt en wat dat voor de school binnen betekent. En naar wat de school kan bijdragen aan een betere samenleving. De informatie van ouders is voor scholen daarbij essentieel. Het boek School in de samenleving, de samenlevingsgerichte school in de 21ste eeuw van CPS beschrijft dat de grens tussen school en thuis vervaagt. De school krijgt te maken met actuele relevante ontwikkelingen in de omgeving en lijkt bij te moeten dragen aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Zij staat midden in de samenleving en is samen met partners verantwoordelijk in de wijk. Samen met de ouders biedt de school naar ons inzicht zorg aan leerlingen en kan optimale omstandigheden scheppen voor de ontwikkeling van het leren zowel thuis als op school. Educatief partnerschap kan een start zijn van de samenwerking tussen de school en de ouders rondom het kind.
Onderscheidend zijn en samen oplossingen bedenken
Het zijn mooie uitgangspunten voor de positionering. Goede communicatie en samenwerking met ouders kan een belangrijk onderscheidend element zijn voor een school en mooie inzichten opleveren. De school zou met de ouders kunnen bekijken welke actuele ontwikkelingen relevant zijn en welke plaats de school in de omgeving kan vervullen. Leerlingendaling is zo’n belangrijke ontwikkeling en zeer relevant voor zowel de school als de ouders. Ouders kunnen samen met de school nadenken over oplossingen, wellicht hun deskundigheid ten aanzien van nieuwe kennis en vaardigheden inbrengen en een ambassadeursrol vervullen voor de school.
Hoger op de agenda
De resultaten van de case study laten zien dat scholen de communicatie en samenwerking met ouders als belangrijk ervaren. Bij besturen en onderwijsteams staan respectievelijk de kwaliteit van onderwijs, de bedrijfsvoering en de dagelijkse onderwijspraktijk echter hoger op de agenda. Terwijl goede communicatie en samenwerking met ouders veel verschil kan maken in de positionering en adequaat inspelen op ontwikkelingen kan bijdragen aan goed onderwijs en de continuïteit van de school.
Ouderbetrokkenheid verschilt
In de case study hebben wij beschreven wat de scholen bij hun populatie zijn tegengekomen. Scholen gaven, vanuit hun perceptie, verschillende ouderpopulaties en een uiteenlopende ouderbetrokkenheid weer. Opleidingsniveau, geloofsovertuiging en het geografische gebied blijken van invloed te zijn op de manier waarop de ouders betrokken zijn en op de eisen die zij aan de school stellen. Van ouders die afstand houden van de school tot ouders die bij elk mogelijk contact van de partij zijn. Scholen geven aan dat ze merken dat sommige ouders helemaal geen tijd in de school willen steken. Ze laten het bewust aan de school en de leerkrachten over en geven dat ook aan. Bij activiteiten en soms zelfs bij 10-minutengesprekken kan het moeilijk zijn om ouders binnen te krijgen. De vraag is waar ligt dat aan? Aan de manier waarop het contact gaat? Voelen ouders zich niet uitgenodigd om meer betrokken te zijn of hebben ze het te druk en zien ze het belang er niet van in?
Bewustzijn noodzaak en de juiste mindset
Bestaande cursussen gesprekstechnieken of communicatie bleken niet altijd bij te dragen aan een goede communicatie en samenwerking met ouders. De belangstelling was soms niet groot omdat leerkrachten er van uit gaan dat zij al goed communiceren. Bij PABO opleidingen krijgt het onderwerp communicatie en samenwerking met ouders maar weinig aandacht. Het bewustzijn van de noodzaak van een gelijkwaardige communicatie met ouders en de juiste mindset zijn naar ons inzicht echter belangrijk en kunnen bij scholen vaak verder ontwikkeld worden. Scholen bevinden zich volgens het boek School in de samenleving in een overgangsperiode. Een lange periode heeft het overdragen van de leerstof bij scholen centraal gestaan. In dialogen over de toekomst wordt de vraag gesteld of leerkrachten en leraren zelf klaar zijn voor de nieuwe samenleving die bepaald lijkt te worden door technologische ontwikkelingen. Is het duidelijk wat de 21ste eeuwse vaardigheden zijn en hoe je deze vorm moet geven? Bewustzijn van de omgeving van de school is een eerste stap. Scholen kunnen bij deze veranderingen, ook qua mindset, inspiratie gebruiken.
Samenwerken met ouders naar een hoger niveau?
In het e-paper hebben wij een leidraad beschreven met een stappenplan en praktisch voorstel om te komen tot een goede gelijkwaardige communicatie. Besturen en scholen kunnen hiermee hun werkelijke situatie vaststellen en het gewenste niveau van communicatie en samenwerking met ouders bepalen. Scholen die de samenwerking met ouders naar een hoger niveau willen tillen en samen willen bepalen welke plaats de school in haar omgeving wil vervullen, ondersteunen wij graag bij het proces. In overleg kan dan een stapsgewijs plan ontwikkeld en uitgevoerd worden met de door de schoolbesturen en scholen gekozen of aangevulde aspecten uit het praktische voorstel. Een uitwerking op maat met begeleiding en ondersteuning tegen een aantrekkelijk tarief.
U kunt onze e-paper gratis en vrijblijvend aanvragen via info@van-noordt.nl
Literatuur
CPS (2015), School in de samenleving, de samenlevingsgerichte school in de 21ste eeuw door P. de Vries.
Ik wissel graag met u van gedachten over het onderwerp leerlingendaling (in uw regio) in een gratis en vrijblijvend strategiegesprek. Uw ervaringen en reacties op mijn blog hoor ik ook graag! Via info@van-noordt.nl of (06) 24741144.
Over Stephanie van Noordt
Ik ben interim (verander)manager en strateeg met een marketing en communicatie-achtergrond en ruime ervaring in het onderwijs en de zorg. Met mijn bedrijf Van Noordt Marketing & Communicatie (bege)leid ik organisaties bij het kiezen van een nieuwe koers, reorganisaties, herstructureringen en het professionaliseren van teams. Daarnaast adviseer ik bij het in de markt zetten van de organisatie en haar diensten en de communicatie van ideeën. In mijn aanpak combineer ik het van buiten naar binnen met het van binnen naar buiten denken door kansen van buiten en vragen van doelgroepen te verbinden met de identiteit en dienstverlening van de organisatie. Als vertrekpunt neem ik altijd het gemeenschappelijk belang waarin de verschillende belangen van mensen en organisaties samenkomen. Ik ben bestuurslid en intern toezichthouder geweest bij Daltonschool de Vliegers (primair onderwijs) in Middelharnis en ben toezichthouder bij JTV Mondzorg voor kids en docent en examinator in het hoger beroepsonderwijs.
Adresgegevens Van Noordt Marketing & Communicatie
Onderlangs 12
3249 AT Herkingen
anticipeer op krimp in het onderwijs 